Κόνιτσα: Αγριόγιδα, οι "αντιλόπες των ελληνικών βουνών"

Αντιλόπες των ελληνικών βουνών" χαρακτήρισε τα αγριόγιδα ο βιολόγος Χαρητάκης Παπαϊωάνου κατά την εισήγηση του στην ημερίδα που πραγματοποιήθηκε, χθες, στην Κόνιτσα, με θέμα: "Το αγριόγιδο της Βόρειας Πίνδου και η ανάγκη της ουσιαστικής προστασίας του".

"Το αγριόγιδο είναι ο απόλυτος κυρίαρχος των γκρεμών, είναι ένα δυναμικό και περήφανο ζώο" ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο κ. Παπαϊωάννου.

Ο τυπικός του βιότοπος είναι οι απότομες χαράδρες, οι ορθοπλαγιές ενώ τα υπο-αλπικά λιβάδια και τα δάση συμβάλλουν στη διαβίωσή του.

Τον χειμώνα, τα αγριόγιδα προτιμούν...

τις απότομες, νότιες πλαγιές, όπου το χιόνι λιώνει γρηγορότερα. Όταν μπει η άνοιξη, αρχίζουν να ανεβαίνουν σε ψηλότερα σημεία και για να αποφύγουν τη μεγάλη ζέστη το καλοκαίρι, αποτραβιούνται στις δροσερές περιοχές του βιότοπου.

Είναι περισσότερο δραστήρια τις πρωινές ώρες, ενώ όταν έχει συννεφιά και χαμηλή θερμοκρασία, κινούνται καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Το χαρακτηριστικό του γνώρισμα είναι τα όρθια κέρατα που γέρνουν προς τα πίσω, στο πρόσωπό του κυριαρχεί το λευκό, ενώ το σώμα του είναι δυνατό, με χρώμα που ποικίλει ανάλογα με την εποχή. Είναι, δηλαδή, ανοιχτόχρωμο καφέ κατά την άνοιξη και το καλοκαίρι με κοντό τρίχωμα, το οποίο κατά τη χειμερινή περίοδο γίνεται μακρύ και παίρνει χρώμα σκούρο καφέ - σχεδόν μαύρο.

Το άγριο ζώο καταφέρνει να επιβιώνει σε μεγάλα υψόμετρα (2.000 και 3.000 μέτρων), με αραιές συγκεντρώσεις οξυγόνου, γιατί διαθέτει προσαρμοστικούς μηχανισμούς. Για παράδειγμα, οι πνεύμονές του είναι αρκετά μεγάλοι σε σχέση με το μέγεθος του, η καρδιά του διπλάσια από την ανθρώπινη, ενώ οι παλμοί μπορούν να φτάσουν τους 200 στο τρέξιμο.

Ο Χαρητάκης Παπαιωάννου διευκρινίζει ότι δεν πρέπει να συγχέεται το αγριόγιδο με το αγριοκάτσικο, το αγρίμι, το οποίο ανήκει στο ίδιο οικογένεια, έχουν κοντινή συγγένεια και ζει κυρίως στο φαράγγι της Σαμαριάς και στα Λευκά Όρη της Κρήτης.

Πρόγονος του αγριόγιδου θεωρείται η παχυγκαζέλλα, που έζησε πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια, στις περιοχές της κεντρικής και της ανατολικής Ασίας. Μέλη της φυλής, στο πέρασμα των αιώνων, μετακινήθηκαν προς τη Δυτική Ασία και την Ευρώπη μέσα από τις οροσειρές των Ιμαλαΐων, του Καυκάσου και των Ποντιακών 'Αλπεων, των βουνών της Βαλκανικής Χερσονήσου, που αποτέλεσαν φυσικούς βραχώδεις διαδρόμους για τις μετακινήσεις αυτές.

Το αγριόγιδο απειλείται με εξαφάνιση, καθώς συναντάται πλέον σε μικρούς τοπικούς πληθυσμούς στη χώρα μας, οι οποίοι ανήκουν στο υποείδος των Βαλκανίων, που είναι ιδιαίτερα σπάνιο. Στην Ελλάδα, σήμερα - σύμφωνα με υπολογισμούς - υπάρχουν 600-700 αγριόγιδα που είναι διασκορπισμένα στην Πίνδο, τη Στερεά Ελλάδα, τον Όλυμπο, τη Ροδόπη και τα βουνά στα σύνορα με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία. Στο όρος Τύμφη συναντάμε έναν μεγάλο για τα ελληνικά δεδομένα αριθμό, καθώς σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία φτάνουν τα 200, ενώ στο Γράμμο τα 30 και στο Σμόλικα τα 70 άτομα.

Τα αγριόγιδα είναι γνώριμα στους βοσκούς, καθώς τα συναντούν στα βουνά τους καλοκαιρινούς μήνες. Επίσης, έχουν την τύχη να τα δουν ορειβάτες και αναρριχητές, μέσα στις απότομες χαράδρες και τις βραχώδεις κορυφές. Ορισμένοι κυνηγοί τα αναζητούν ακόμη και στις πιο απόκρημνες πλαγιές, γιατί- δυστυχώς - τα θεωρούν "εκλεκτό θήραμα".

Ο κ. Παπαιωάννου, ο οποίος εκπονεί διδακτορική διατριβή, με θέμα το αγριόγιδο της Ελλάδας, τονίζει, ότι η έλλειψη δράσεων προστασίας του αγριόγιδου, εγκυμονεί κινδύνους για την εξαφάνισή του στο άμεσο μέλλον.

Στόχος της εκδήλωσης, που συνδιοργάνωσαν η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Ηπείρου - Δυτικής Μακεδονίας και ο Δήμος Κόνιτσας, ήταν η ευαισθητοποίηση των πολιτών και η ενεργοποίηση των φορέων για τη διάσωση των λιγοστών πληθυσμών αγριόγιδου, που ζουν στα βουνά της Πίνδου.

Παράλληλα, έγιναν συζητήσεις για την εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου και τις κυρώσεις που προβλέπονται για το παράνομο κυνήγι, το οποίο αποτελεί και την κυριότερη απειλή για το είδος, ενώ εστάλη το μήνυμα πως οι αρμόδιες υπηρεσίες της Πολιτείας είναι αποφασισμένες να εφαρμόσουν τις προβλεπόμενες κυρώσεις σε όσους παρανομούν και δεν τηρούν τη σχετική απαγόρευση.

Επίσης, αναπτύχτηκε διάλογος με τη συμμετοχή της Αστυνομικής Διεύθυνσης Ιωαννίνων, της Ε΄ Κυνηγετικής Ομοσπονδίας Ηπείρου, των δασικών υπηρεσιών και οικολογικών οργανώσεων για τους τρόπους που μπορούν να συμβάλουν ενεργά στην προσπάθεια διάσωσης και προστασίας του μικρού πληθυσμού των αγριόγιδων που απαντώνται στις βουνοκορφές της Πίνδου.

Πηγή: www.express.gr