Παγγαίο: στο «χρυσοφόρο όρος» του Διoνύσου

Με έντονες καμπύλες, δυνατή έκφραση, που ακολουθεί τα χρώματα των εποχών και του καιρού, το «χρυσοφόρο όρος» Παγγαίο, στα ανατολικά της μακεδονικής γης και σε υψόμετρο 1.956 μ., είναι φορτωμένο ιστορία και μύθους. Ο θεός της αμπέλου και του οίνου Διόνυσος σκόρπισε στις πλαγιές του το μυστικισμό της λατρείας του, ενώ ήδη από την αρχαιότητα είχαν φανερωθεί και τα «χρυσά» μυστικά του όρους.

Από το χρυσάφι του λέγεται ότι οι αρχαίοι Μακεδόνες φιλοτέχνησαν τη χρυσή λάρνακα με τα οστά του βασιλιά Φιλίππου Β', που βρέθηκε στη Βεργίνα της Ημαθίας.

Τα νότια χωριά του Παγγαίου

Στο νότιο τμήμα του Παγγαίου, στο νομό Καβάλας, όμορφα παραδοσιακά χωριά, με λιθόκτιστα σπίτια, αρχοντικά και παραδοσιακές πέτρινες βρύσες αποτελούν καλή επιλογή για διαμονή και εξόρμηση. Η Μεσορόπη και η Μουσθένη, σε υψόμετρο 350 μ., ορίζονται από τους ήχους των τρεχούμενων νερών και του δροσερού αέρα....


Πάνω από τη Μουσθένη υπάρχει το «δασικό χωριό», με ανεξάρτητα ξύλινα σπιτάκια για διαμονή, το οποίο όμως αυτήν τη στιγμή δε λειτουργεί, ωστόσο, σύμφωνα με την πρόεδρο Τουριστικής Ανάπτυξης του δήμου Παγγαίου, Κρ. Παπανικολάου, βρίσκεται σε διαδικασία δημοπράτησης.

Η Μεσορόπη είναι ένα παραδοσιακό χωριό, με πέτρινες βρύσες και γεφύρια. Μπορεί κανείς να ανακαλύψει τη φύση της περιοχής αρκεί να πάρει το «μονοπάτι της Μεσορόπης», που θα τον οδηγήσει σε μοναδικής ομορφιάς ρέματα και καταρράκτες, αλλά και σε μια σπηλιά που κρύβει μια λίμνη με παγωμένα νερά.

Μπορεί κανείς να περιηγηθεί σε κάστρα αλλοτινών καιρών, όπως το Βρανόκαστρο του Παλαιοχωρίου και το κάστρο της Νέας Περάμου, την Ανακτορούπολη, σε βυζαντινούς πύργους, όπως στη Φωλιά, με το πλούσιο λαογραφικό Μουσείο.

Το όρος από τα βόρεια

Στη βόρεια πλευρά του Παγγαίου, που εφάπτεται με το νομό Σερρών, υπάρχουν περιοχές που αξίζουν το χρόνο σας, όπως η Κορμίστα, το γραφικό Ροδολίβος με τα νεοκλασικά κτίρια, η Αλιστράτη με το 2 εκατ. ετών σπήλαιό της, οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μοναστήρια.

Θρησκευτικός τουρισμός

Η ιερά Μονή της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας, που βρίσκεται σε μια κατάφυτη τοποθεσία στη βόρεια πλευρά του Παγγαίου, αμέσως μετά τον οικισμό Κορμίστα, είναι αναμφισβήτητα πόλος έλξης όσων επισκέπτονται την περιοχή του Παγγαίου όρους. Πλήθος πιστών συρρέουν στη Μονή, που έχει χτιστεί το 518 μ.Χ., για να προσκυνήσουν τη χάρη της Παναγίας της Εικοσιφοίνισσας και να θαυμάσουν από κοντά το εξαιρετικής τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο της.

Υπάρχουν πολλά ακόμη μοναστήρια και εκκλησίες για όσους θέλουν να γνωρίσουν τη βυζαντινή και λαϊκή τέχνη, από άποψη αρχιτεκτονικής, γλυπτικής και αγιογραφίας.

Η Μονή του Αγίου Ανδρέα που είχε ανοικοδομηθεί από Ρώσους μοναχούς στο ομώνυμο χωριό στα 1819, ο ναός του Προφήτη Ηλία από το 1872 στην Παλαιά Αυλή, σ' έναν οικισμό που ξαναζωντανεύει στους πρόποδες του Παγγαίου, ο ναός του Αγίου Γεωργίου στη Μεσορόπη που χρονολογείται στα 1836, ο ναός της Αγίας Ανάληψης στα όρια του δήμου Αμφίπολης Σερρών, ο μεγαλοπρεπής ιστορικός ναός της Παναγιάς της Φανερωμένης, στην Ηρακλείτσα με τη θαυματουργή εικόνα, που η παράδοση θέλει να έχει αγιογραφήσει ο Ευαγγελιστής Λουκάς.

Για κυνήγι ή περπάτημα

Ο ορεινός όγκος του Παγγαίου και οι κορυφογραμμές του αναζητούν συνεχώς εξερευνητές. Πολλοί είναι οι επισκέπτες που προσεγγίζουν την περιοχή για κυνήγι, για περιπατητικό τουρισμό ή ορειβασία, και ο τόπος τους αποζημιώνει. Υπάρχουν καταφύγια και σηματοδοτημένα μονοπάτια, που διασχίζουν δασώδεις εκτάσεις, συναντούν ρέματα και καταρράκτες, όπως ο Νιβριός, ανεβαίνουν παραδοσιακά τοξωτά γεφύρια.

Αρχαία μεταλλεία

Μάλιστα, στο όρος Παγγαίο, μία από τις πλέον φημισμένες μεταλλευτικές περιοχές της αρχαίας Ελλάδας, αποκαλύφθηκαν αρχαία ορυχεία χρυσού και αργύρου που χρονολογούνται από το 600 π.Χ., μετά από ανασκαφές στην περιοχή από τη ΙΗ' Εφορεία Αρχαιοτήτων Καβάλας σε συνεργασία με το Τμήμα Γεωλογίας του ΑΠΘ, το Νοέμβριο του 2012.

Τα συγκεκριμένα ορυχεία λειτουργούσαν αδιαλείπτως στην περιοχή από τον 6ο αιώνα π.Χ. μέχρι την εποχή της οθωμανικής αυτοκρατορίας οπότε σταμάτησαν να λειτουργούν αφού εξαντλήθηκαν τα αποθέματα. Μάλιστα αναφέρονται από πλήθος αρχαίων ιστορικών.

Για τους θησαυρούς που έκρυβε το Παγγαίο, αναφορές κάνουν ο Ηρόδοτος, «μέγα τε υψηλόν, εν δε τώ χρύσεά τε και αργύρεα ενι μέταλλα» καθώς και ο Ευριπίδης στην τραγωδία του «Ρήσσος», αναφέροντάς το ως «όρος με τους όγκους χρυσού, του οποίου η γη κρύβει άργυρο».
Οι μεταλλωρύχοι της αρχαιότητας, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, για να μπορέσουν να αποσπάσουν το χρυσό και τον άργυρο από το πέτρωμα, έσπαγαν τα κομμάτια του βράχου που περιείχε το πολύτιμο ορυκτό και έριχναν τις πέτρες στη φωτιά (εκκαμίνευση). Η υψηλή θερμοκρασία έλιωνε το χρυσό και τον άργυρο, και έτσι γινόταν εφικτή η συλλογή τους.

Αμφίπολη – Φίλιπποι

Με ορμητήριο το Παγγαίο, οι αρχαιολάτρες μπορούν να επισκεφτούν (στο δήμο Αμφίπολης του νομού Σερρών) την αρχαία πόλη της Αμφίπολης, που αποτελούσε την αξιολογότερη πόλη της περιοχής κατά τον 5ο αιώνα, αλλά και τον αρχαιολογικό χώρο των Φιλίππων (15 χλμ. από την Καβάλα).

«Ο τόπος μας αποζημιώνει τους επισκέπτες κάθε εποχή του χρόνου και προσφέρεται ακόμη και για αυθημερόν αποδράσεις, αφού απέχει το μέγιστο μια ώρα από τους γειτονικούς νομούς. Η τεχνοτροπία, η αρχιτεκτονική, η φυσική ομορφιά που χαρακτηρίζει τα χωριά του δήμου μας προσελκύουν τους επισκέπτες, οι οποίοι έχουν πολλές επιλογές: προσκύνημα, πεζοπορία, επαφή με τη φύση, αλλά και καλό φαγητό και οινικές διαδρομές και οινογνωσίες στα οινοποιεία της περιοχής μας», ανέφερε στο «Ταξιδεύω με τον ΑτΚ», η πρόεδρος Τουριστικής Ανάπτυξης του δήμου Παγγαίου, Κρ. Παπανικολάου.

Οι καρποί της γης στο πιάτο

Η ελαιοκαλλιέργεια και η παραγωγή εξαιρετικής ποιότητας ελαιολάδου, η μελισσοκομία και η αμπελοκαλλιέργεια, όπως μαρτυρούν τα πολλά οινοποιεία της περιοχής, δίνουν ανώτερες γευστικές εμπειρίες. Αλλωστε είναι γνωστός ο βιβλικός οίνος, που αναφέρεται στον Ησίοδο ως κρασί εξαιρετικής ποιότητας και έδωσε και το όνομα Βιβλία Χώρα στην περιοχή.

Ολόκληρος ο νομός Καβάλας αποτελεί μια περιοχή στην οποία ευδοκιμεί ο οινοτουρισμός και η οποία δίνει ευκαιρίες για οινικές διαδρομές με οδηγό το θεό του κρασιού Διόνυσο.

Μάλιστα, επειδή οι ορεινοί όγκοι προσφέρονται για κτηνοτροφικές δραστηριότητες αλλά και κυνήγι, η τοπική παραγωγή είναι εμπλουτισμένη με άριστα γαλακτοκομικά και τυροκομικά προϊόντα, ενώ η τοπική κουζίνα μοσχοβολά από συνταγές κρεατικών και κυνηγιού.

Πρόσβαση

Το όρος Παγγαίο και οι ομορφιές του είναι εύκολα προσβάσιμες κυρίως για τους Βορειοελλαδίτες, καθώς περιβάλλεται από τους νομούς Καβάλας, Σερρών, Δράμας και Θεσσαλονίκης, από τους οποίους απέχει το μέγιστο μια ώρα (Εγνατία οδός).

ΤΗΣ ΓΙΟΥΛΗΣ ΑΓΓΕΛΗ
g.ageli@ekdotiki.gr

Πηγή: agelioforos.gr